کاربرد و مفهوم رنگ ها

مطالعه درباره رنگ ملاحظاتی را در زمینه های فیزیک، فیزیولوژی و روانشناسی پیش می آورد. شناخت و درک کردن بهتر رنگ ها می تواند در زندگی روزمره و یا شغلی شما تاثیرات فراوانی داشته باشد. آیا تا به حال دقت کرده اید که چرا شرکت های تبلیغاتی و طراحان خودرو از اشکال و شمایل به خصوصی استفاده می کنند؟ دلیلش این است که یک تاثیر روانی در ورای رنگ ها وجود دارد که شما را جذب آن می کند.

ماهیت رنگ

هر رنگ محصول بازتاب محدوده ای از طیف نور سفید به چشم ماست. به طور مثال همه رنگ های طیف نور سفید پس از تابیدن به گل سرخ جذب می شوند به جز رنگ قرمز که به سوی چشم ما منعکس می شود.

رنگ ها چگونه به وجود می آیند؟

رنگ ها در نور به وجود می آیند. نور خورشید بی رنگ است و رنگین کمان نشان می دهد که تمام رنگ ها در نور سفید وجود دارند. نور از خورشید می آید و به اشیا برخورد می کند و از شیء به چشم و بعد از آن به مغز می رسد. دقیقترین تعریف علمی رنگ این است که رنگ یک انعکاس مرئی است که در اثر عبور یا انتشار یا بازتاب ترکیب رنگ ها توسط اشیا به وجود می آید.

اقسام رنگ

به طور کلی رنگ ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: رنگ های خنثی، رنگ های گرم و رنگ های سرد.

رنگ های خنثی

رنگ های خنثی رنگ هایی هستند که در طیف رنگی وجود نداشته و از ترکیب رنگ های دیگر به وجود می آیند و می توانند اثرات مثبت یا منفی داشته باشند. سیاه، سفید، خاکستری، بژ و قهوه ای رنگ های خنثی هستند.

رنگ های گرم

رنگ های گرم محرک سیستم عصبی بوده و احساسات را تشدید می کنند. این دسته از رنگ ها به وضوح قابل رویت بوده و موجب جلب توجه می گردند. رنگ های قرمز، نارنجی، زرد و ارغوانی رنگ های گرم هستند.

رنگ های سرد

رنگ های سرد رنگ های آرامش بخش هستند و هارمونی آن ها در محیط های مختلف بیشتر است و زیاد در چشم نیستند. رنگ های آبی، نیلی، سبز ازجمله رنگ های سرد هستند.

کاربرد رنگ در ارگونومی

رنگ ها بخشی از زندگی ما هستند. تاثیر رنگ بر زندگی بیش از حد تصور انسان است، تنها گوشه ای از اثر آن را در روحیات، کار، خستگی، حوادث، هنر و ادراک انسان مشاهده می کنیم. با توجه به اثرات بسیار رنگ در سیستم های مختلف و نقش آن در طراحی و توسعه سیستم های انسانی، ارگونومی و مطالعه ویژگی های رنگ ها، اثرات آن بر انسان و روانشناسی او و فرآیند دریافت و تحلیل رنگ ها، برای مهندسان صنایع و طراحان سیستم های صنعتی-خدماتی لازم است. پژوهش دانشمندان نشان می دهد رنگ ها همانگونه که بر روح و روان آدمی تاثیرات گوناگونی می گذارند، جسم او را نیز تحت تاثیر قرار می دهند.

رنگ و زندگی حرفه ای

رنگ و لباس های اداری

لباسی به رنگ خاکستری تیره، سیاه یا آبی سیر بپوشید تا شخصی موفق، آگاه و جدی به نظر برسید. پیراهن سفید و ساده احترام و رسمیت را برای شما به ارمغان خواهد آورد. پیراهن بژ و یا غیر سفید، چهره محافظه کارانه ملایم تری را از شما ارائه خواهد نمود.

رنگ و دفتر کار

دیوارهای آبی کمرنگ نسبت به سفید بیشتر تولید آرامش نموده و بیشتر جلب توجه می کند. اسباب اثاثیه زرشکی یا ارغوانی تیره محیط کار شما را مجلل جلوه خواهد داد.

ارتباط و وابستگی

اگر دقت کرده باشید لباس افراد پلیس نظامی معمولا به رنگ آبی یا سبز تیره انتخاب می شود چون این رنگ ها نشانه قدرت و ابهت می باشند. در بیمارستان ها معمولا از ملافه و البسه سبز کمرنگ استفاده می شود. چرا که این رنگ اثری تسکین دهنده و آرامش بخش دارد.

مزایای تبلیغاتی

رستوران ها و اغذیه فروشی ها اغلب برای جلب توجه بیشتر از رنگ های قرمز و زرد استفاده می کنند. این گونه رنگ ها به وضوح دیده می شوند و بیشتر به یاد مردم می مانند.

 رنگ و طراحی

معمولا دکمه های حساس و اعلان خطر و یا اهرم های توقف اضطراری، به رنگ قرمز می باشند. برعکس رنگ سبز نشانه عبور و امنیت است. در طراحی بسیاری از وسایل به کاربردن رنگ های مختلف در قسمت های گوناگون برای گویاتر ساختن وظایف، امری اجتناب ناپذیر است.

رنگ و ساختمان

به کار بردن رنگ های سرد برای اجزای اتاق خواب مکانی به دور از تنش و آرامش بخش را برای خوابی شیرین برای شما فراهم می کند. دیوارهای اتاق خواب را برای ایجاد آرامش به رنگ های سرد و ملایم مانند آبی رنگ آمیزی کنید. رنگ سفید و یا کرمی برای قسمت پذیرایی و نشیمن می تواند موجب راحتی اعصاب گردد.

در نمای بیرونی ساختمان ها اگر از دو رنگ متضاد (روشن و تیره) استفاده شود موجب زیباتر شدن نما می شود.

در ساختمان های تجاری و اداری استفاده از رنگ سفید، قرمز تیره و نارنجی توصیه می شود.

رنگ و خودرو

اتومبیل سیاه نشانه تمایل به گمنامی است. برخی رنگ های به خصوص، به ویژه آبی و قرمز حاکی از خودنما بودن راننده است. انتخاب رنگ نقره ای یا طلایی می تواند بیانگر ثروت و دارایی باشد. رنگ سفید نشانه صلح و آرامش و شادی است و رنگ سبز نشانه آرامش و احتیاط شما می باشد.

رنگ و خانم ها

خانم ها همواره در هر زمینه ای به دنبال فانتزی ترین رنگ هستند: خودروی آلبالویی قرمز، جعبه کادوی صورتی، عروسک سفید و … . خانم ها نسبت به افرادی که به رنگ آبی لباس می پوشند احساس راحتی و اعتماد بیشتری می کنند. به خانم ها یک شاخه رز قرمز به نشانه عشق و علاقه بدهید تا بهترین تاثیر را از لحاظ عاطفی بر آنان بگذارید.

رنگ در طراحی وب

یک صفحه وب نیز باید بتواند علاوه بر انتقال مطالب، احساس طراح وب آن صفحه را نیز بیان کند. این کار را رنگ ها در طراحی وب انجام می دهند.

آراستگی ظاهری جسم

اکثر اجسام در معرض عوامل مخرب محیطی نظیر شرایط جوی و آلودگی هوا، مواد ساینده، روغن و گرد و غبار هستند. در اغلب موارد نمی توان از آلودگی سطح اجسام جلوگیری کرد. در این شرایط می توان با بهره گیری از ترکیب مناسب رنگ ها، اثر آلودگی و کثیفی را در جسم کم کرد. سه روش برخورد با رنگ در این مواقع وجود دارد:

۱٫ رنگی را انتخاب کنیم که با رنگ عوامل آلوده کننده، سازگار باشد. در این روش، هدف این است تا جسم مستعمل به نظر نیاید.

۲٫ رنگی انتخاب شود که حتی در صورت اختلاط جسم با عوامل آلوده کننده، همچنان ظاهری قابل قبول داشته باشد. رنگ های یشمی و خاکستری از این دسته رنگ ها هستند.

۳٫ رنگی انتخاب شود که به محض آلوده شدن، ظاهری ناخوشایند پیدا کند و استفاده کننده را مجبور کند که جسم را به سرعت تمیز کند.

هویت و شناسایی اجسام خاصی تنها با برخی رنگ ها شناخته می شوند. مثلا در خودروها، رنگ زرد اغلب تداعی کننده تاکسی در ذهن بیننده است. در طراحی اجسام این مورد بسیار مهم است.

رنگ درمانی

رنگ درمانی یا درمان دردها به وسیله رنگ ها مقوله ای است که به علم پزشکی پیشرفته امروزی مربوط می شود. درد در بدن انسان ایجاد می شود و درمانش نیز در خود انسان و در جهان هستی است. لذا تاثیرپذیری از رنگ ها برای درمان مشکلات فیزیکی و روانی مقوله ای است که امروزه در میان روانشناسان تثبیت شده و از این طریق بسیاری از مشکلات را درک می نمایند و تلاش وافری در رفع آن می کنند.

رنگ ها، اینجا، آنجا، همه جا

رنگ ها آنقدر در محیط اطراف ما پیچیده شده اند و آنقدر چشممان به آن ها عادت کرده که بیشتر وقت خرید چیزهایی مثل لباس، اثاث خانه، کاغذ دیواری  و … به یادشان می افتیم. شاید اینجور وقت ها انتخاب یک رنگ، کار بی قانونی به نظر برسد. درست به همین خاطر، می خواهیم به دنیای رنگ ها و خاصیت های جادویی شان نزدیکتر بشویم.

به رنگ زندگی

در طراحی و چیدمان خانه قبل از آنکه نوع اسباب و اثاثیه مهم باشد، رنگ حرف اول را می زند. برای آنکه رنگ مناسب دکور خانه تان را پیدا کنید، بروید از گوشه و کنار اتاق ها چند تکه از لوازمی را که به خاطر رنگشان دوستشان دارید، انتخاب کنید.

این وسایل شاید شامل یک روسری، یک سرویس بشقاب، صابون، کارت تبریک یا هر چیز خوشرنگ دیگری باشند. همین چند تکه وسایل می توانند راهنمای شما در انتخاب مجموعه رنگی مناسب برای خانه تان باشد.

بعد از اینکه رنگ های دلخواهتان را جدا کردید، با استفاده از مداد رنگی، مداد شمعی، آبرنگ یا هر وسیله رنگ آمیزی دیگری که در دسترس دارید، آن ها را روی یک کاغذ آزمایش کنید.

در مرحله بعدی رنگ های منتخب تان را کنار چرخه رنگ بگذارید و چند رنگ را که با هم همخوانی دارند پیدا کنید.

مهمترین نکته در رنگ دکوراسیون، همین کاری است که می کنید، یعنی پیدا کردن رنگ های هماهنگ و متضاد.

استفاده از رنگ های هم خانواده باعث آرامش و دلبازی خانه می شوند و نگاه بیننده را ناخودآگاه از روی یک رنگ، به روی رنگ دیگر سُر می دهند.

استفاده از یک رنگ با میزان کمی از رنگ مکملش، محیط خانه را زنده می کند و با خودش انرژی می آورد.

وقتی شما بدانید چه رنگ هایی در کنار هم هارمونی ایجاد می کنند و چه رنگ هایی دیگری با هم در تضاد دارند، قدم اول را برداشته اید.

یادتان نرود که رنگ های برگزیده شما وقتی در ابعاد دیوارها و وسایل اتاق اجرا شوند، تاثیر قویتری نسبت به نمایشان روی کاغذ دارند.

وقتی به یک ترکیب رنگ دوست داشتنی رسیدید، تاثیر نور موجود در محیط را در نظر بگیرید.

تاثیر نور

حواستان باشد نور چه طبیعی باشد و چه مصنوعی، تاثیرات مختلفی بر رنگ می گذارد.

رنگ مورد نظرتان را برای هر کدام از اتاق ها براساس نورگیری همان اتاق آزمایش کنید.

برای مثال دیوارهای زرد درخشان برای یک خانه آفتابگیر در منطقه ای با آب و هوای گرم و آفتابی، اتاق را زیبا می کند اما همین رنگ یا رنگ های خیلی روشن دیگر روی دیوارهای یک اتاق شمالی که نور کمتری دارد، کسل کننده به نظر می رسند و انگار با خودشان سرما می آورند. برای اینجور اتاق ها، رنگ های گرمتر و سرخ فام تر مثل زرد خردلی، جلوه بیشتری دارند.